Name: فارس گرافیک
Address: ایران
Telephone: +989339879000

تاریخ: 2 اسفند 1401
نویسنده: : فارس گرافیک

مرتضی ممیز متولد ۴ شهریور ۱۳۱۵ در تهران ،طراح گرافیک، تصویرگر، استاد دانشگاه است. او را پدر هنر گرافیک معاصر ایران می‌نامند.

مقدمه
اغلب طراحان گرافیک ، کار های سفارشی را در ذهن خود به دو نوع تقسیم می کنند:

۱: کار هایی که دارای موضوعاتی آشنا و مطابق علایق آن هاست که طراح با آمادگی کامل شروع به طراحی موضوع می کند.

۲:کار هایی که درای موضوعاتی کاملا غریبه هستند و طراحان برای طراحی آن ها باید مطالعه و جست و جو کرده تا با جوانب آن کاملا آشنا شوند و از اطلاعات بدست آمده ایده های مناسب را پیدا و کار طراحی را آغاز کنند.

این نکته امری طبیعی است، زیرا هیچ کس نیست که در همه ی زمینه ها دارای اطلاعات کافی باشد. در ایران به دلیل عدم رشد و گستردگی کافی رشته های کار های خدماتی در حرفه ی طراحی گرافیک – برعکس برخی مشاغل که کار ها دارای تقسیم بندی تخصصی هست- چنین تقسیم بندی هایی به دستی به وجود نیامده است.

لذا اکثر قریب به اتفاق طراحان مجبورند انواع سفارشات را بپذیرند و درباره ی هر موضوع پیشنهاد شده به قدر کافی و لازم طراحی و کار کنند. با آن که طراحان تیز هوشی هستند که اغلب به مهارت کافی در زمینه های گوناگون طراحی گرافیک قلم میزنند، اما هر یک از عملکرد های طراحی گرافیک ، خود تخصص ویژه ای می طلبد و تجربیات و استعداد و ذهنیت خاصی را لازم دارد . اگر رشد اقتصاد کار وجود می داشت حتما در حرفه ی طراحی گرافیک هم تخصص تعددی مطرح می شد و مسلم است که کار کردن در چهار چوب های تخصصی کیفیت کار را بهتر و عمیق تر میکند.

در بین کاربرد ها و تخصص های طراحی گرافیک ، طراحی نشانه ، کاری نسبتا مشکل تر و شگرف تر از بقیه موضوعات گرافیکی است. طراح باید در محدوده ای بس تنگ و کوچک ، با اشاراتی ظریف و دقیق ، فرم ها را به مانند تراشیدن جواهر به وجود آورده و صیفل زند تا معانی آن ها را بیشتر جلوه گر سازد و بتواند با نقشی خلاصه و مختصر پیام موثر آن را به مخاطبین انتقال داده و ارتباطی مفید و دائمی را با ایشان بر قرار کند.

نشانه همیشه نقشی است که مفاهیم متعددی را به صورتی فشرده در خود جای داده است و طراح برای نمایش چنین مفاهیمی باید مراحل پژوهشی متعددی را به شرح زیر انجام دهد:

مراحل اصولی طراحی یک نشانه(لوگو)

درک درست نظر و خواست سفارش دهنده و جماعت مصرف کننده
مرحله ی شناخت و آشنایی با موضوع
جست و جوی اشارات بصری و تصویری درست از مطلب
ترکبی این اشارات در ساختمان نقش
و بالاخره تنظیم این مجموعه با بیان و نمایش صحیح گرافیکی از موضوع در چهار چوب نشانه ی مورد سفارش

این ها مراتب سیر کار طراحی و خلق یک نشانه است.

چون نقش و نشانه ابعادی مختصر و کوچک دارد ، به نظر هیچ کس نمیرسد ککه طراحی آن ، چنین مراحل طولانی و جستجوگرانه ای داشته باشد ، ولی واقعیت آن است که طراحی نشانه کاری نیست که به یک باره انجام شود و چه بسا که طراح برای جست و جوری مطلب در هر مورد بار ها و بار ها مطالعه و طراحی های متعددی را تکرار و یا عوض کند تا ایده را به بهترین و خلاصه ترین شکل درآورد، زیرا نشانه باید سر انجام به شکلی ساده تبدیل شود تا ذهن بیننده به راحتی جایی دایمی بیابد و در آن جا ماندنی گردد، و ارتباط مورد نظر و مطلوب را با مصرف کننده بر قرار کند. چنین جریان عملی ای ، البته تنها در چهار چوی ذوقی به دست نمی آید.

( استاد مرتضی ممیز )

برخی از نشانه های طراحی شده به دست استاد مرتضی ممیز را مشاهده می کنیم ( ۱۳۳۷ تا ۱۳۸۴